From owner-svn-doc-translations@FreeBSD.ORG Mon Feb 10 07:46:11 2014
Return-Path: <owner-svn-doc-translations@FreeBSD.ORG>
Delivered-To: svn-doc-translations@freebsd.org
Received: from mx1.freebsd.org (mx1.freebsd.org [8.8.178.115])
(using TLSv1 with cipher ADH-AES256-SHA (256/256 bits))
(No client certificate requested)
by hub.freebsd.org (Postfix) with ESMTPS id A0D8495B;
Mon, 10 Feb 2014 07:46:11 +0000 (UTC)
Received: from svn.freebsd.org (svn.freebsd.org
[IPv6:2001:1900:2254:2068::e6a:0])
(using TLSv1.2 with cipher ECDHE-RSA-AES256-GCM-SHA384 (256/256 bits))
(No client certificate requested)
by mx1.freebsd.org (Postfix) with ESMTPS id 875481DF7;
Mon, 10 Feb 2014 07:46:11 +0000 (UTC)
Received: from svn.freebsd.org ([127.0.1.70])
by svn.freebsd.org (8.14.8/8.14.8) with ESMTP id s1A7kBiQ086989;
Mon, 10 Feb 2014 07:46:11 GMT (envelope-from remko@svn.freebsd.org)
Received: (from remko@localhost)
by svn.freebsd.org (8.14.8/8.14.8/Submit) id s1A7kBB7086988;
Mon, 10 Feb 2014 07:46:11 GMT (envelope-from remko@svn.freebsd.org)
Message-Id: <201402100746.s1A7kBB7086988@svn.freebsd.org>
From: Remko Lodder <remko@FreeBSD.org>
Date: Mon, 10 Feb 2014 07:46:11 +0000 (UTC)
To: doc-committers@freebsd.org, svn-doc-all@freebsd.org,
svn-doc-translations@freebsd.org
Subject: svn commit: r43856 -
translations/nl_NL.ISO8859-1/books/handbook/basics
X-SVN-Group: doc-translations
MIME-Version: 1.0
Content-Type: text/plain; charset=UTF-8
Content-Transfer-Encoding: 8bit
X-BeenThere: svn-doc-translations@freebsd.org
X-Mailman-Version: 2.1.17
Precedence: list
List-Id: SVN commit messages for doc translations trees
<svn-doc-translations.freebsd.org>
List-Unsubscribe: <http://lists.freebsd.org/mailman/options/svn-doc-translations>,
<mailto:svn-doc-translations-request@freebsd.org?subject=unsubscribe>
List-Archive: <http://lists.freebsd.org/pipermail/svn-doc-translations/>
List-Post: <mailto:svn-doc-translations@freebsd.org>
List-Help: <mailto:svn-doc-translations-request@freebsd.org?subject=help>
List-Subscribe: <http://lists.freebsd.org/mailman/listinfo/svn-doc-translations>,
<mailto:svn-doc-translations-request@freebsd.org?subject=subscribe>
X-List-Received-Date: Mon, 10 Feb 2014 07:46:11 -0000
Author: remko
Date: Mon Feb 10 07:46:11 2014
New Revision: 43856
URL: http://svnweb.freebsd.org/changeset/doc/43856
Log:
Checkpoint work. Currently this does not build because not all required
references are included. I did a bandaid in this chapter (basics) to
make sure at least that it's correct.
More work will follow.
Facilitated by: Snow B.V.
Modified:
translations/nl_NL.ISO8859-1/books/handbook/basics/chapter.xml
Modified: translations/nl_NL.ISO8859-1/books/handbook/basics/chapter.xml
==============================================================================
--- translations/nl_NL.ISO8859-1/books/handbook/basics/chapter.xml Mon Feb 10 01:02:17 2014 (r43855)
+++ translations/nl_NL.ISO8859-1/books/handbook/basics/chapter.xml Mon Feb 10 07:46:11 2014 (r43856)
@@ -5,7 +5,7 @@
$FreeBSD$
%SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/basics/chapter.xml
- %SRCID% 40588
+ %SRCID% 43328
-->
<chapter xmlns="http://docbook.org/ns/docbook" xmlns:xlink="http://www.w3.org/1999/xlink" version="5.0" xml:id="basics">
<info><title>&unix; beginselen</title>
@@ -22,25 +22,28 @@
<sect1 xml:id="basics-synopsis">
<title>Overzicht</title>
- <para>Het volgende hoofdstuk behandelt de basiscommando's en
- functionaliteit van het &os; besturingssysteem. Veel van dit
- materiaal is relevant voor elk &unix; achtig besturingssysteem.
- Als de lezer reeds bekend is met het materiaal, hoeft dit
- hoofdstuk niet gelezen te worden. Lezer die nog niet eerder
- met &os; te maken hebben gehad wordt aangeraden door te
- lezen.</para>
+ <para>Dit hoofdstuk behandelt de basiscommando's en de
+ basisfunctionaliteit van het &os; besturingssysteem. Veel van
+ dit materiaal is relevant voor elk &unix;-achtig
+ besturingssysteem. Nieuwe gebruikers van &os; worden sterk
+ aangeraden om dit hoofdstuk zorgvuldig door te lezen.</para>
<para>Na het lezen van dit hoofdstuk weet de lezer:</para>
<itemizedlist>
<listitem>
- <para>Hoe <quote>virtuele consoles</quote> in &os; gebruikt
- kunnen worden;</para>
+ <para>Hoe virtuele consoles gebruikt en geconfigureerd kunnen
+ worden.</para>
</listitem>
<listitem>
- <para>Hoe &unix; bestandspermissies werken en hoe
- bestandsvlaggen in &os; werken;</para>
+ <para>Hoe gebruikers en groepen aangemaakt en beheerd kunnen
+ worden op &os;</para>
+ </listitem>
+
+ <listitem>
+ <para>Hoe &unix; bestandspermissies en &os; bestandsvlaggen
+ werken.</para>
</listitem>
<listitem>
@@ -74,10 +77,6 @@
</listitem>
<listitem>
- <para>Welk binair formaat &os; gebruikt;</para>
- </listitem>
-
- <listitem>
<para>Hoe handleidingen te gebruiken meer informatie.</para>
</listitem>
</itemizedlist>
@@ -90,195 +89,98 @@
<indexterm><primary>terminals</primary></indexterm>
- <para>&os; kan op diverse manieren gebruikt worden.
- Één van deze manieren is het typen van commando's
- in een tekstterminal. Veel van de flexibiliteit en kracht van
- een &unix; besturingssysteem is gemakkelijk beschikbaar als je
- &os; op deze manier gebruikt. Dit onderdeel beschrijft wat
- <quote>terminals </quote> en <quote>consoles</quote> zijn en hoe
- je deze kan gebruiken in &os;.</para>
-
- <sect2 xml:id="consoles-intro">
- <title>De console</title>
-
- <indexterm><primary>console</primary></indexterm>
-
- <para>Als &os; niet is ingesteld om automatisch een grafische
- omgeving te starten tijdens het opstarten, geeft het systeem
- een login prompt als het gestart is. Dit gebeurt direct nadat
- de startscripts klaar zijn. Er wordt iets als het volgende
- getoond:</para>
-
- <screen>Additional ABI support:.
-Local package initialization:.
-Additional TCP options:.
+ <indexterm><primary>console</primary></indexterm>
-Fri Sep 20 13:01:06 EEST 2002
+ <para>Tenzij &os; is geconfigureerd om automatisch een grafische
+ omgeving te starten, zal het systeem opstarten in een
+ command line (cli) login prompt zoals te zien is in onderstaand
+ voorbeeld:</para>
-&os;/i386 (pc3.example.org) (ttyv0)
+ <screen>FreeBSD/amd64 (pc3.example.org) (ttyv0)
login:</screen>
- <para>De meldingen op het scherm kunnen wellicht iets anders zijn
- op een systeem, maar het zal iets soortgelijks zijn. De
- laatste twee regels zijn de regels waar het nu over gaat.
- De voorlaatste regel toont:</para>
-
- <programlisting>&os;/i386 (pc3.example.org) (ttyv0)</programlisting>
-
- <para>Deze regel bevat enkele informatie over het systeem dat
- net gestart is: dit is een <quote>&os;</quote> console,
- draaiend op een Intel of soortgelijke processor op de x86
- architectuur.
-
- <footnote>
- <para>Dit betekent <literal>i386</literal>. Let op: ook al
- draait &os; niet op een Intel 386 processor, toch is dit
- een <literal>i386</literal>. Het is niet het type
- processor, maar de processor
- <quote>architectuur</quote>.</para></footnote>
-
- De naam van de machine (elke &unix; machine heeft een
- naam) is <systemitem>pc3.example.org</systemitem> en dit is de console
- van het systeem, de <filename>ttyv0</filename>
- terminal.</para>
-
- <para>De laatste regel is altijd:</para>
-
- <programlisting>login:</programlisting>
-
- <para>Dit is het deel waar een <quote>gebruikersnaam</quote>
- ingevuld moet worden om aan te melden op &os;. Het volgende
- deel beschrijft hoe dat werkt.</para>
- </sect2>
-
- <sect2 xml:id="consoles-login">
- <title>Aanmelden op &os;</title>
-
- <para>&os; is een multi-user en multi-processing systeem. Dit is
- de formele beschrijving die meestal gegeven wordt aan een
- systeem dat gebruikt wordt door meerdere personen die
- gelijktijdig verschillende programma's draaien op
- één enkele machine.</para>
-
- <para>Elk multi-user systeem heeft een manier nodig om een
- <quote>gebruiker</quote> van alle andere gebruikers te kunnen
- onderscheiden. In &os; (en alle andere &unix; achtige
- besturingssystemen), wordt dit bereikt door te eisen dat
- elke gebruiker moet <quote>aanmelden</quote> op het systeem
- voordat hij/zij programma's kan draaien. Elke gebruiker heeft
- een unieke naam (de <quote>gebruikersnaam</quote>) en een
- persoonlijke, geheime sleutel (het <quote>wachtwoord</quote>).
- &os; vraagt om deze twee gegevens voordat het een gebruiker
- toegestaat om programma's te draaien.</para>
-
- <indexterm><primary>startup scripts</primary></indexterm>
-
- <para>Direct nadat &os; is opgestart en de opstartscripts
- <footnote>
- <para>Opstart scripts zijn programma's die automatisch gestart
- worden tijdens het opstarten. Het hoofddoel van deze
- programma's is om dingen goed te zetten zodat alle andere
- programma's ook kunnen draaien, en om services te starten
- die je geconfigureerd hebt om bruikbare zaken in de
- achtergrond te doen.</para></footnote>
- afgerond zijn, wordt een prompt getoond dat vraagt om een
- geldige aanmeldnaam op te geven.</para>
-
- <screen>login:</screen>
-
- <para>In dit voorbeeld wordt aangenomen de gebruikersnaam
- <systemitem class="username">john</systemitem> is. Als na deze prompt
- <literal>john</literal> wordt getype en op
- <keycap>Enter</keycap> wordt gedrukt, verschijnt hierna
- een prompt om het <quote> wachtwoord</quote> in te
- voeren:</para>
-
- <screen>login: <userinput>john</userinput>
-Password:</screen>
-
- <para>Nu kan <systemitem class="username">john</systemitem>'s wachtwoord ingevoerd
- worden en op <keycap>Enter</keycap> gedrukt worden. Het
- wachtwoord wordt <emphasis>niet getoond</emphasis>! Daarover
- hoeft geen zorg te bestaan. Het is voldoende om te zeggen dat
- dit om veiligheidsredenen gedaan wordt.</para>
-
- <para>Als het juiste wachtwoord is ingegeven, is er aangemeld bij
- op &os; en in het systeem klaar om alle beschikbare commando's
- uit te voeren.</para>
-
- <para>Na het aanmelden is de <acronym>MOTD</acronym> of het
- bericht van de dag zichtbaar, gevolgd door een commandoprompt
- (een <literal>#</literal>, <literal>$</literal> of een
- <literal>%</literal> karakter). Dit geeft aan dat er succesvol
- is aangemeld op &os;.</para>
- </sect2>
+ <para>De eerste regel bevat informatie over het systeem. De
+ tekst <literal>amd64</literal> geeft aan dat het systeem in dit
+ voorbeeld een 64-bit versie draait van &os;. De naam van het
+ systeem is <systemitem>pc3.example.org</systemitem> en
+ <filename>ttyv0</filename> geeft aan dat dit de systeem
+ console is. De tweede regel is de login prompt.</para>
+
+ <para>Omdat &os; een systeem is waarop meerdere gebruikers
+ tegelijkertijd kunnen werken, heeft het een manier nodig
+ om de verschillende gebruikers uit elkaar te houden. Dit wordt
+ gedaan door te eisen dat elke gebruiker inlogt op het systeem
+ voordat er toegang wordt verleend tot programma's op het
+ systeem. Elke gebruiker heeft een unieke (
+ <quote>gebruikersnaam</quote>) en een persoonlijk
+ <quote>wachtwoord</quote>.</para>
+
+ <para>Om in te loggen op de systeem console moet de
+ gebruikersnaam worden getypt welke geconfigureerd is tijdens
+ de installatie, zoals beschreven in
+ <xref linkend="bsdinstall-addusers" /> waarna op
+ <keycap>Enter</keycap> gedrukt moet worden. Hierna moet het
+ wachtwoord wat behoord bij deze gebruikersnaam worden ingevuld
+ waarna wederom <keycap>Enter</keycap> ingedrukt moet worden.
+ Het wachtwoord wordt niet getoond voor beveilingsredenen.</para>
+
+ <para>Zodra de combinatie correct is ingevuld zal het bericht van
+ de dag (MOTD) worden getoond, gevolgd door een commando prompt.
+ Afhankelijk van de gekozen shell tijdens het aanmaken van de
+ gebruiker zal deze prompt een <literal>#</literal>,
+ <literal>$</literal> of een <literal>%</literal> karakter zijn.
+ Deze prompt geeft aan dat de gebruiker ingelogd is in de &os;
+ systeem console en klaar is om commando's uit te voeren.</para>
<sect2 xml:id="consoles-virtual">
- <title>Meerdere consoles</title>
+ <title>Virtuele Consoles</title>
- <para>&unix; programma's draaien in één console is
- prima, maar &os; kan veel programma's tegelijk draaien. Om
- maar één console te hebben waar commando's
- ingetypt kunnen worden zou zonde zijn van een besturingssysteem
- als &os; waar meerdere programma's tegelijkertijd op kunnen
- draaien. Hier kunnen <quote>virtuele consoles</quote> van pas
- komen.</para>
-
- <para>&os; kan ingesteld worden om verschillende virtuele
- consoles te tonen. Met toetscombinaties kan van de ene console
- naar de gewisseld worden. Elke console heeft zijn eigen
- uitvoerkanaal, en &os; zorgt ervoor dat alle toetsenbordinvoer
- en monitoruitvoer goed wordt gezet als er van de ene console
- naar de volgende wordt gewisseld.</para>
-
- <para>In &os; kunnen speciale toetscombinaties gebruikt worden om
- te wisselen naar een ander virtueel console.
- <footnote>
- <para>Een redelijk technische en accurate beschrijving van
- alle details over de &os; console en toetsenborddrivers
- staan in de hulppagina's van &man.syscons.4;,
- &man.atkbd.4;, &man.vidcontrol.1; en &man.kbdcontrol.1;.
- Hier wordt niet verder op ingegaan, maar de
- geïnteresseerde lezer kan altijd de hulppagina's
- raadplegen voor meer details en een grondige uitleg over
- hoe alles werkt.</para></footnote>
- In &os; kan
- <keycombo><keycap>Alt</keycap><keycap>F1</keycap></keycombo>,
- <keycombo><keycap>Alt</keycap><keycap>F2</keycap></keycombo>
+ <para>Ondanks dat de systeem console gebruikt kan worden om
+ interactie met het systeem te hebben zal een gebruiker die
+ het toetsenbord gebruikt veelal aanloggen op een virtuele
+ console. Dit is omdat systeem console dusdanig geconfigureerd
+ is dat standaard systeem meldingen hierop getoond worden.
+ Deze meldingen worden geprint bovenop het commando of bestand
+ waarmee de gebruiker op dat moment aan het werk is waardoor
+ het lastiger is om geconcentreerd hierop te werken.</para>
+
+ <para>Standaard wordt &os; geconfigureerd met meerdere virtuele
+ consoles waarop commando's ingegeven kunnen worden. Elke
+ virtuele console heeft zijn eigen login prompt en shell.
+ Daarnaast is het makkelijk om te wisselen tussen de diverse
+ virtuele consoles. In essentie geeft dit de gebruiker op de
+ command line dezelfde mogelijkheden als het opstarten van een
+ grafische omgeving en daarin meerdere schermen te openen.</para>
+
+ <para>De toetscombinatie
+ <keycombo><keycap>Alt</keycap><keycap>F1</keycap></keycombo>
tot en met
<keycombo><keycap>Alt</keycap><keycap>F8</keycap></keycombo>
- gebruikt worden om te wisselen naar een ander virtueel
- console.</para>
-
- <para>Als wordt gewisseld van de ene naar de andere console zorgt
- &os; dat de uitvoer bewaard blijft. Het resultaat is een
- <quote>illusie</quote> van het hebben van meerdere schermen en
- toetsenborden die gebruikt kunnen worden om commando's in te
- voeren om &os; te laten draaien. De programma's die in de ene
- virtuele console draaien, stoppen niet als de console niet
- zichtbaar is. Ze blijven doordraaien als naar een andere
- virtuele console wordt gewisseld.</para>
- </sect2>
-
- <sect2 xml:id="consoles-ttys">
- <title>Het bestand <filename>/etc/ttys</filename></title>
-
- <para>De standaardinstelling van &os; start op met acht virtuele
- consoles. Dit is echter geen vaste waarde en een installatie
- kan eenvoudig aangepast worden, zodat het systeem gestart
- wordt met meer of minder virtuele consoles. De hoeveelheid en
- instellingen van de virtuele consoles worden ingesteld in
- <filename>/etc/ttys</filename>.</para>
-
- <para><filename>/etc/ttys</filename> kan gebruikt worden om
- virtuele consoles in te stellen. Elke niet-commentaar
- regel in dit bestand (regels die niet beginnen met een
- <literal>#</literal> karakter) bevat instellingen voor een
- terminal of virtuele console. De standaardversie van dit
- bestand die meegeleverd wordt met &os; stelt negen virtuele
- consoles in en activeert er acht. Dit zijn de regels die
- beginnen met <literal>ttyv</literal>:</para>
+ zijn gereserveerd door &os; om te kunnen wisselen tussen
+ virtuele consoles. Gebruik
+ <keycombo><keycap>Alt</keycap><keycap>F1</keycap></keycombo>
+ om te wisselen naar de systeem console
+ (<filename>ttyv0</filename>),
+ <keycombo><keycap>Alt</keycap><keycap>F2</keycap></keycombo>
+ om de eerste virtuele console te gebruiken
+ (<filename>ttyv1</filename>),
+ <keycombo><keycap>Alt</keycap><keycap>F3</keycap></keycombo>
+ om de tweede virtuele console te gebruiken
+ (<filename>ttyv2</filename>), etc.</para>
+
+ <para>Wanneer er gewisseld wordt van de ene console naar de
+ andere, regelt &os; dit. Dat resulteert in een illusie van
+ het hebben van meerdere virtuele schermen en toetsenborden
+ die kunnen worden gebruikt om commando's binnen &os; te
+ starten. De programma's die worden gelanceerd in de ene
+ virtuele console stoppen niet zodra de gebruiker wisselt naar
+ een andere virtuele console.</para>
+
+ <para>Voor een technische beschrijving van de &os; consoles en
+ keyboard drivers wordt verwezen naar de &man.syscons.4;,
+ &man.atkbd.4;, &man.vidcontrol.1; en &man.kbdcontrol.1;
+ handleidingen.</para>
<programlisting># naam getty type status commentaar
#
@@ -293,23 +195,50 @@ ttyv6 "/usr/libexec/getty Pc"
ttyv7 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure
ttyv8 "/usr/X11R6/bin/xdm -nodaemon" xterm off secure</programlisting>
+ <para>Om een virtuele console uit te schakelen kan er een
+ commentaar teken worden geplaatst aan het begin van de
+ regel (<literal>#</literal>) die de virtuele console
+ aanduidt. Om bijvoorbeeld de hoeveelheid virtuele
+ consoles terug te brengen van acht naar vier moet er een
+ <literal>#</literal> aan het begin van de laatste vier
+ regels geplaatst worden welke de virtuele consoles
+ <filename>ttyv5</filename> tot en met
+ <filename>ttyv8</filename> aangeven. Commentarieer
+ <emphasis>niet</emphasis> de systeem console uit
+ (<filename>ttyv0</filename>). Let op dat de laatste
+ virtuele console <filename>ttyv8</filename> wordt
+ gebruikt om toegang te krijgen tot de grafische
+ omgeving, mits <application>&xorg;</application>
+ geinstalleerd is en geconfigureerd zoals beschreven in
+ <xref linkend="x11"/>.</para>
+
<para>Een uitgebreide beschrijving van elke kolom in dit
- bestand en alle mogelijke opties voor virtuele consoles staan
- in de &man.ttys.5; hulppagina
- gebruiken.</para>
+ bestand en alle beschikbare opties voor virtuele consoles
+ kunnen worden gevonden in de &man.ttys.5; handleiding.</para>
</sect2>
<sect2 xml:id="consoles-singleuser">
- <title>Single-user console</title>
+ <title>Single-user mode</title>
+
+ <para>Het &os; boot menu levert een optie gelabeld
+ <quote>Boot Single User</quote>. Als deze optie geselecteerd
+ is zal het systeem opstarten in een speciale modus die bekend
+ staat als <quote>single-user modus</quote>. Deze modus wordt
+ vaak gebruikt om een systeem te herstellen die niet opstart
+ of om het <systemitem class="username">root</systemitem>
+ wachtwoord opnieuw in te stellen wanneer deze niet langer
+ bekend is. In single-user modus zijn het gebruik van het
+ netwerk en virtuele consoles niet mogelijk. Er is wel
+ volledige <systemitem class="username">root</systemitem>
+ toegang tot het systeem mogelijk, en standaard is hiervoor
+ het <systemitem class="username">root</systemitem> wachtwoord
+ niet benodigd. Om deze redenen is het nodig om fysieke
+ toegang tot het keyboard nodig om in deze modus op te kunnen
+ starten. Ook is het nodig om te bepalen wie er toegang hebben
+ tot het keyboard in verband met de beveiliging van &os;.</para>
- <para>In <xref linkend="boot-singleuser"/> staat een
- gedetailleerde beschrijving van de <quote>single-user
- modus</quote>. Het is belanrijk te melden dat er in
- single-user modus maar één console is. Er zijn
- geen virtuele consoles beschikbaar. De instellingen van de
- single-user modus console staan ook in
- <filename>/etc/ttys </filename>. De regel begint met
- <literal>console</literal>:</para>
+ <para>De instellingen van de single-user modus staan in
+ <filename>/etc/ttys</filename>:</para>
<programlisting># name getty type status commentaar
#
@@ -317,21 +246,26 @@ ttyv8 "/usr/X11R6/bin/xdm -nodaemon"
# vragen wanneer het in single-user mode komt.
console none unknown off secure</programlisting>
- <note>
- <para>Zoals het commentaar boven de <literal>console</literal>
- regel aangeeft, kan in deze regel het woord
- <literal>secure</literal> gewijzigd worden in
- <literal>insecure</literal>. In dat geval vraagt &os; bij
- het opstarten in single-user modus nog steeds om een
- <systemitem class="username">root</systemitem>-wachtwoord.</para>
+ <para>Standaard wordt deze instelling ingesteld op
+ <literal>secure</literal>. Er wordt daarmee vanuit gegaan
+ dat de personen die fysieke toegang hebben tot het toetsenbord
+ er of niet toe doen of beschermd wordt door fysieke toegangs
+ beveiliging. Als deze instelling wordt aangepast naar
+ <literal>insecure</literal> wordt aangenomen dat de omgeving
+ zelf onveilig is omdat iedereen toegang heeft tot het
+ keyboard. Wanneer deze regel wordt aangepast naar
+ <literal>insecure></literal> zal &os; vragen om het
+ <systemitem class="username">root</systemitem> wachtwoord
+ zodra een gebruiker aangeeft op te willen starten in
+ single-user modus.</para>
+ <note>
<para><emphasis>Pas op als dit wordt veranderd in
<literal>insecure</literal></emphasis>. Als het wachtwoord
- van de gebruiker <systemitem class="username">root</systemitem> zoek is,
- wordt het opstarten in single-user modus lastig. Het is nog
- steeds mogelijk, maar het kan vrij moeilijk zijn voor iemand
- die &os; niet zo goed kent met betrekking tot het opstarten
- en de programma's die daarbij gebruikt worden.</para>
+ van de gebruiker <systemitem class="username">root</systemitem>
+ zoek is, wordt het opstarten in single-user modus lastig.
+ Het is nog steeds mogelijk, maar het is vrij lastig voor
+ iemand die onvoldoende van het &os; opstart proces weet.</para>
</note>
</sect2>
@@ -341,22 +275,24 @@ console none
<para>De &os; standaard video mode kan worden gewijzigd in
1024x768, 1280x1024, of een van de vele andere formaten die
ondersteund worden door de grafische kaart en monitor. Laad de
- module <literal>VESA</literal> om gebruik te maken van de verschillende
- video modes:</para>
+ module <literal>VESA</literal> om gebruik te maken van de
+ verschillende video modes:</para>
<screen>&prompt.root; <userinput>kldload vesa</userinput></screen>
<para>Kijk daarna welke video modes er ondersteund worden door
de hardware door gebruik te maken van de &man.vidcontrol.1;
- applicatie. Om een overzicht te krijgen van de ondersteunde
+ handleiding. Om een overzicht te krijgen van de ondersteunde
video modes moet het volgende ingevoerd worden:</para>
<screen>&prompt.root; <userinput>vidcontrol -i mode</userinput></screen>
- <para>Het resultaat van dit commando is een lijst van video modes
- welke ondersteund worden door de hardware. Hierna kan de nieuwe
- video mode gekozen worden door dit aan te geven aan
- &man.vidcontrol.1;:</para>
+ <para>Het resultaat van dit commando is een lijst van video
+ modes welke ondersteund worden door de hardware. Hierna kan
+ de nieuwe video mode gekozen worden door de mode te
+ specificeren door gebruik te maken van &man.vidcontrol.1; als
+ de <systemitem class="username">root</systemitem>
+ gebruiker:</para>
<screen>&prompt.root; <userinput>vidcontrol MODE_279</userinput></screen>
@@ -368,6 +304,48 @@ console none
</sect2>
</sect1>
+ <!--
+ <chapterinfo>
+ <authorgroup>
+ <author>
+ <firstname>Neil</firstname>
+ <surname>Blakey-Milner</surname>
+ <contrib>Contributed by in Feb 2000</contrib>
+ </author>
+ </authorgroup>
+ </chapterinfo>
+ -->
+
+ <sect1 xml:id="users-synopsis">
+ <title>Gebruikers en basis gebruikers beheer</title>
+
+ <para>Binnen &os; is het mogelijk met meerdere gebruikers
+ tegelijkertijd gebruik te maken van de computer. Terwijl
+ de ene gebruiker voor het scherm kan zitten en gebruik maakt
+ van het toetsenbord, kunnen meerdere gebruikers op het systeem
+ inloggen via het netwerk. Om gebruik te kunnen maken van het
+ systeem heeft elke gebruiker zijn eigen account nodig.</para>
+
+ <para>Dit hoofdstuk beschrijft:</para>
+
+ <itemizedlist>
+ <listitem>
+ <para>De verschillende type gebruikersaccounts op een
+ &os; systeem.</para>
+ </listitem>
+
+ <listitem>
+ <para>Hoe gebruikers accounts worden toegevoegd, verwijderd
+ en aangepast.</para>
+ </listitem>
+
+ <listitem>
+ <para>Hoe limieten kunnen worden ingesteld waar gebruikers
+ en groepen gebruik van van kunnen maken</para>
+ </listitem>
+ </itemizedlist>
+ </sect1>
+
<sect1 xml:id="permissions">
<title>Rechten</title>
From owner-svn-doc-translations@FreeBSD.ORG Mon Feb 10 12:11:12 2014
Return-Path: <owner-svn-doc-translations@FreeBSD.ORG>
Delivered-To: svn-doc-translations@freebsd.org
Received: from mx1.freebsd.org (mx1.freebsd.org
[IPv6:2001:1900:2254:206a::19:1])
(using TLSv1 with cipher ADH-AES256-SHA (256/256 bits))
(No client certificate requested)
by hub.freebsd.org (Postfix) with ESMTPS id C5D06CB9;
Mon, 10 Feb 2014 12:11:12 +0000 (UTC)
Received: from svn.freebsd.org (svn.freebsd.org
[IPv6:2001:1900:2254:2068::e6a:0])
(using TLSv1.2 with cipher ECDHE-RSA-AES256-GCM-SHA384 (256/256 bits))
(No client certificate requested)
by mx1.freebsd.org (Postfix) with ESMTPS id B04981716;
Mon, 10 Feb 2014 12:11:12 +0000 (UTC)
Received: from svn.freebsd.org ([127.0.1.70])
by svn.freebsd.org (8.14.8/8.14.8) with ESMTP id s1ACBCe6093914;
Mon, 10 Feb 2014 12:11:12 GMT (envelope-from remko@svn.freebsd.org)
Received: (from remko@localhost)
by svn.freebsd.org (8.14.8/8.14.8/Submit) id s1ACBCsx093913;
Mon, 10 Feb 2014 12:11:12 GMT (envelope-from remko@svn.freebsd.org)
Message-Id: <201402101211.s1ACBCsx093913@svn.freebsd.org>
From: Remko Lodder <remko@FreeBSD.org>
Date: Mon, 10 Feb 2014 12:11:12 +0000 (UTC)
To: doc-committers@freebsd.org, svn-doc-all@freebsd.org,
svn-doc-translations@freebsd.org
Subject: svn commit: r43857 -
translations/nl_NL.ISO8859-1/books/handbook/basics
X-SVN-Group: doc-translations
MIME-Version: 1.0
Content-Type: text/plain; charset=UTF-8
Content-Transfer-Encoding: 8bit
X-BeenThere: svn-doc-translations@freebsd.org
X-Mailman-Version: 2.1.17
Precedence: list
List-Id: SVN commit messages for doc translations trees
<svn-doc-translations.freebsd.org>
List-Unsubscribe: <http://lists.freebsd.org/mailman/options/svn-doc-translations>,
<mailto:svn-doc-translations-request@freebsd.org?subject=unsubscribe>
List-Archive: <http://lists.freebsd.org/pipermail/svn-doc-translations/>
List-Post: <mailto:svn-doc-translations@freebsd.org>
List-Help: <mailto:svn-doc-translations-request@freebsd.org?subject=help>
List-Subscribe: <http://lists.freebsd.org/mailman/listinfo/svn-doc-translations>,
<mailto:svn-doc-translations-request@freebsd.org?subject=subscribe>
X-List-Received-Date: Mon, 10 Feb 2014 12:11:12 -0000
Author: remko
Date: Mon Feb 10 12:11:12 2014
New Revision: 43857
URL: http://svnweb.freebsd.org/changeset/doc/43857
Log:
More work in progress.
Modified:
translations/nl_NL.ISO8859-1/books/handbook/basics/chapter.xml
Modified: translations/nl_NL.ISO8859-1/books/handbook/basics/chapter.xml
==============================================================================
--- translations/nl_NL.ISO8859-1/books/handbook/basics/chapter.xml Mon Feb 10 07:46:11 2014 (r43856)
+++ translations/nl_NL.ISO8859-1/books/handbook/basics/chapter.xml Mon Feb 10 12:11:12 2014 (r43857)
@@ -340,10 +340,166 @@ console none
</listitem>
<listitem>
- <para>Hoe limieten kunnen worden ingesteld waar gebruikers
- en groepen gebruik van van kunnen maken</para>
+ <para>Hoe er limieten op beschikbare bronnen kunnen worden
+ geplaatst en hoe deze gebruikt kunnen worden door gebruikers
+ en groepen.</para>
+ </listitem>
+
+ <listitem>
+ <para>Hoe groepen aangemaakt kunnen worden en hoe gebruikers
+ kunnen worden toegevoegd aan groepen.</para>
</listitem>
</itemizedlist>
+
+ <sect2 xml:id="users-introduction">
+ <title>Type accounts</title>
+
+ <para>Omdat alle toegang tot het &os; systeem wordt gecontroleerd
+ door accounts en alle processen gestart worden door
+ gebruikers, is het hebben van gebruikersbeheer
+ belangrijk.</para>
+
+ <para>Er zijn drie typen accounts: systeem accounts, gebruiker
+ accounts, en het super-user account.</para>
+
+ <sect3 xml:id="users-system">
+ <title>Systeem accounts</title>
+
+ <indexterm>
+ <primary>accounts</primary>
+ <secondary>systeem</secondary>
+ </indexterm>
+
+ <para>Systeem accounts worden gebruikt om diensten zoals
+ DNS, e-mail en webservers te draaien. De reden hiervoor
+ is beveiliging; als alle diensten onder de super-user
+ zouden draaien, zou er geen beveiliging mogelijk
+ zijn.</para>
+
+ <indexterm>
+ <primary>accounts></primary>
+ <secondary><systemitem
+ class="username">daemon</systemitem></secondary>
+ </indexterm>
+ <indexterm>
+ <primary>accounts</primary>
+ <secondary><systemitem
+ class="username">operator</systemitem></secondary>
+ </indexterm>
+
+ <para>Voorbeelden van systeem accounts zijn:
+ <systemitem class="username">daemon</systemitem>,
+ <systemitem class="username">operator</systemitem>,
+ <systemitem class="username">bind</systemitem>,
+ <systemitem class="username">news</systemitem>, en
+ <systemitem class="username">www</systemitem>.</para>
+
+ <indexterm>
+ <primary>accounts</primary>
+ <secondary><systemitem
+ class="username">nobody</systemitem></secondary>
+ </indexterm>
+
+ <para><systemitem class="username">nobody</systemitem> is het
+ generieke niet gepriviligeerde account. Echter, als er meer
+ diensten <systemitem class="username">nobody</systemitem>
+ gebruiken zal de waarde en beveiliging hiervan afnemen.</para>
+ </sect3>
+
+ <sect3 xml:id="users-user">
+ <title>Gebruikersaccounts</title>
+
+ <indexterm>
+ <primary>accounts</primary>
+ <secondary>gebruikers</secondary>
+ </indexterm>
+
+ <para>Gebruikersaccounts worden toegewezen aan echte mensen en
+ worden gebruikt om in te loggen op het systeem. Elke
+ persoon met toegang zou een eigen unieke gebruikersaccount
+ moeten hebben. Dit stelt de administrator in staat om te
+ bepalen wie wat aan het doen is en voorkomt dat de ene
+ gebruiker de instellingen van de andere gebruiker kan
+ aanpassen.</para>
+
+ <para>Elke gebruiker kan zijn eigen omgeving instellen naar
+ wens. Hieronder vallen het gebruik van een standaard shell,
+ editor, toetscombinaties en taal instellingen.</para>
+
+ <para>Elk gebruikers account op een &os; systeem heeft
+ bepaalde informatie gekoppeld:</para>
+
+ <variablelist>
+ <varlistentry>
+ <term>Gebruikersnaam</term>
+
+ <listitem>
+ <para>De gebruikersnaam wordt ingevoerd in de
+ <prompt>login:</prompt> prompt. Elke gebruikersnaam
+ moet een unieke naam hebben. Er zijn een aantal
+ regels waarmee een geldige gebruikersnaam gekozen
+ kan worden, deze zijn gedocumenteerd in de
+ &man.passwd.5; handleiding. Er wordt aangeraden om
+ gebruikersnamen te gebruiken die bestaan uit acht
+ of minder, kleine karakters zodat er achterwaartse
+ ondersteuning kan zijn voor producten.</para>
+ </listitem>
+ </varlistentry>
+
+ <varlistentry>
+ <term>Wachtwoord</term>
+
+ <listitem>
+ <para>Elk account heeft zijn eigen wachtwoord</para>
+ </listitem>
+ </varlistentry>
+
+ <varlistentry>
+ <term>Gebruikers ID (<acronym>UID</acronym>)</term>
+
+ <listitem>
+ <para>Het gebruikers ID (<acronym>UID</acronym>) is een
+ nummer welke een gebruiker uniek identificeert op
+ een &os; systeem. Commando's welke het toestaan dat
+ er een gebruikersnaam wordt gebruikt, zullen deze
+ eerst converteren naar het <acronym>UID</acronym>.
+ Het is aangeraden om een UID te kiezen onder de
+ 65535 in verband met compatibiliteits problemen
+ met sommige software.</para>
+ </listitem>
+ </varlistentry>
+
+ <varlistentry>
+ <term>Groeps ID (<acronym>GID</acronym>)</term>
+
+ <listitem>
+ <para>Het groeps ID (<acronym>GID</acronym>) is een
+ nummer welke de primaire groep identificeert waar
+ de gebruiker toe behoord. Groepen zijn mechanismen
+ om toegang te verlenen tot bronnen via het
+ <acronym>GID</acronym> van een gebruiker in plaats
+ van het <acronym>UID</acronym>. Dit kan de grootte
+ van configuratie bestanden drastisch verlagen en stelt
+ de gebruiker in staat om lid te zijn van meer dan
+ één groep. Het is aangeraden om een GID
+ te kiezen onder de 65535, omdat hoger mogelijk
+ compatibiliteiteits problemen veroorzaken met sommige
+ software.</para>
+ </listitem>
+ </varlistentry>
+
+ <varlistentry>
+ <term>Login klasse</term>
+
+ <listitem>
+ <para>Login klasses zijn een extentie op het
+ groepsmechanisme welke additionele flexibiliteit
+ geeft bij het aanpassen van het systeem naar de
+ gebruikers. Login klasses worden verder besproken
+ in <xref linkend="users-limiting" />.</para>
+ </listitem>
+ </varlistentry>
+
</sect1>
<sect1 xml:id="permissions">